-
Cebula - szalotka
Znamy doskonale walory zdrowotne i kulinarne naszej poczciwej cebuli. Warto by było docenić również jej kuzynkę, zwaną czasem cebulą-szalotką lub po prostu szalotką.Z botanicznego punktu widzenia to czosnek askaloński, należący do rodziny czosnkowatych. Uprawiany jest w krajach o gorącym klimacie i bardzo popularny w Europie Zachodniej, głównie we Francji. U nas uprawia się go na wschodzie kraju, rzadziej w innych rejonach i zawsze są to uprawy amatorskie. Trudność sprawia rozmnażanie. Szalotka, mimo że jest rośliną dwuletnią, podobnie jak cebula, to jednak w naszym klimacie nie wydaje nasion, a rozmnażanie z cebulek przybyszowych nie jest zbyt efektywne. Dlatego też jest to warzywo dość drogie, prawie luksusowe. Nowością są odmiany wyhodowane w Holandii, które wytwarzają żywotne nasiona. Możemy się więc w niedługim czasie spodziewać produkcji szalotki na większą skalę.
Na razie wypróbujmy jej smak i wykorzystajmy walory zdrowotne, sadząc we własnym ogrodzie. W sprzedaży pojawiła się odmiana Matador i tzw. szalotka bananowa, nazwana tak ze względu na kształt cebul, przypominających kształt banana. Jest to hybryda szalotki i cebuli.
Szalotkę można sadzić jesienią (jest mrozoodporna), ale można też wiosną. Trzeba jednak sadzić ją w większej rozstawie (20-30cm), niż cebulę, ponieważ z każdej cebulki wyrośnie kilka lub nawet kilkanaście cebul potomnych. Wygląda to, jak wielkie gniazdo złożone z przytulonych do siebie cebulek. Można w czasie wzrostu zbierać bardzo smaczny szczypior, a dojrzałe cebulki w lipcu. Są łatwe do przechowania nawet w warunkach domowych, ponieważ mają grubszą od cebuli łuskę zewnętrzną.
Jak wspomniałam, szalotka ma wiele zalet. Jej cebulki są słodsze od cebuli zwyczajnej, zawierają bowiem więcej związków cukrowych. Nadają się do smażenia, duszenia, poprawiają smak surówek i sałatek. Można z nich robić nawet dżem: dowolną ilość szalotki obsmażamy do zeszklenia na dobrym oleju z odrobiną soli i pieprzu, dodajemy trochę piwa, cukru, miodu, octu balsamicznego, kakao, drobno posiekane suszone śliwki. Jeszcze należy wszystko podsmażyć do momentu skarmelizowania. Smakuje jako dodatek do mięs. Można go długo przechowywać w lodówce.
Szalotka ma też właściwości lecznicze. Zawarte w niej związki siarkowe mają działanie odkażające i przeciwbakteryjne. Likwidują m.in. bakterie „Helikobakter pylori”, które powodują powstawanie wrzodów żołądka. Działają też antycholestelerowo. Szalotka zawiera też flawonoidy i saponiny. Związki te mają właściwości przeciwzapalne, przeciwutleniające, zmiejszają ryzyko wystąpienia chorób serca i układu krążenia.
Doceńmy więc te zalety kulinarne i lecznicze szalotki i posadźmy ją w ogrodzie. Powrót... »